تزوس

تزوس (Tezos) چیست؟

Tezos یک بلاک چین چند منظوره است، که هدف آن ترکیب پروتکل خوداصلاح‌گر با حاکمیت درون‌زنجیره‌ای (On Chain) برای مدیریت تغییرات و پیاده‌سازی‌ برنامه‌های آینده در شبکه است. تزوس از ایجاد توکن‌ها و قراردادهای هوشمند جدید (در نتیجه برنامه های غیرمتمرکز یا dApps) پشتیبانی می‌کند. سیستم حاکمیت درون‌زنجیره‌ای، برخلاف مدل‌های حاکمیتی برون‌زنجیره‌ای (Off Chain) که توسط بیت‌کوین و اتریوم استفاده می‌شوند، دارندگان توکن را قادر می‌سازد تا با هم تصمیم بگیرند و شبکه را در طول زمان بهبود بخشند. XTZ نقش اصلی را در مکانیسم اجماع و سیستم حاکمیت درون‌زنجیره‌ای تزوس ایفا می‌کند. کاربران می‌توانند توکن‌های XTZ را مستقیما در شبکه به اشتراک بگذارند(استیک کنند) تا در اعتبارسنجی تراکنش‌ها و بلاک‌ها شرکت کنند. تمامی دارندگان توکن XTZ به نسبت میزانی که این توکن را استیک کرده‌اند، پاداشی در قالب توکن‌ XTZ دریافت می‌کنند.

Staking همچنین به کاربر حق رای متناسب در Tezos می‌دهد و سهامدارن را قادر می‌سازد تا به تعیین جهت آینده پروتکل کمک کنند. دارندگان XTZ بدون منابع و توانایی فنی برای مشارکت مستقیم می‌توانند قدرت رای خود را به “نانوایان” دیگر تفویض کنند. این مدل به هر دارنده توکن اجازه می‌دهد تا در سیستم حاکمیت درون‌زنجیره‌ای Tezos شرکت کند.

تزوس چگونه عمل می‌کند؟

شبکه تزوس نسخه جدیدی از مدل اجماع اثبات سهام (DPoS) را به جامعه ارز دیجیتال معرفی می‌کند. بدین صورت که دارندگان توکن XTZ می توانند با قفل کردن (Lock) توکن‌های خود در ازای اعتبارسنجی (Validate) بلاک‌ها در اجماع شرکت کنند. در حال حاضر به این فرآیند staking گفته می‌شود، اما Tezos از اصطلاح مترادف “پخت” استفاده می‌کند. طراحی Tezos نسخه پیشرفته‌تری از PoS (مدل قدیمی اثبات سهام) محسوب می‌شود و کاربران را قادر می‌سازد تا توکن‌ها را بدون انتقال مالکیت به نانواها واگذار کنند. در این سیستم PoS، یک نانوا پاداش تایید بلاک را در قالب توکن‌های XTZ دریافت می‌کند، که در عین حال مقداری از این پاداش بین کاربرانی که توکن‌ها را به نانوا تفویض کرده‌اند توزیع می‌شود. این سیستم هولدرهای کوچک‌تر را قادر می‌سازد تا در صورتی‌که مقدار توکن کم‌تری نسبت به یک نانوا دارند، در فرآیند اعتبارسنجی (و پاداش) شرکت کنند.

تاریخچه Tezos

پایه‌گذاری تزوس و طراحی حاکمیت درون‌زنجیره‌ای آن را آرتور بریتمن برای اولین بار در مقاله‌ای که در آگوست ۲۰۱۴ منتشر شد، پیشنهاد کرد. او بعداً در سپتامبر ۲۰۱۴ در وایت پیپر تزوس جزئیات بیشتر این پروژه را نمایان کرد. بریتمن هر دو مقاله را با نام مستعار “L. M Goodman” مشابه بنیانگذار ناشناس بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو منتشر کرد. در این اسناد، نویسنده تاکید کرد که طراحی بیت کوین فراگیر نبوده و کمکی به ایجاد توکن‌های بلاک چین نمی‌کند. با همین هدف، بریتمن و همسرش کاتلین، تزوس را به عنوان یک پلتفرم صدور توکن و قرارداد هوشمند با مدل حاکمیت درون‌زنجیره‌ای طراحی کردند که به دارندگان XTZ اجازه می‌داد در مورد ارتقاهای پروتکل پیشنهادی رای دهند تا از قطع شدن شبکه جلوگیری کنند.

در سال 2015، خانواده بریتمن شرکتی به نام Dynamic Ledger Solutions تأسیس کردند که قرار بود کد اولیه تزوس را بنویسد. Tezos سیستمی است که برای اجماع رسمی درباره یک پروپوزال، رای دادن و اجرای تغییرات در عملکرد شبکه طراحی شده است. پس از اینکه پروپوزال (پیشنهاد یک طرح) ارسال شد، دارندگان توکن XTZ بر حسب وزن داراییشان (یک توکن معادل یک رای) می‌توانند به طرح پیشنهادی رای دهند. شرکت DLS کد منبع (Source Code) این طرح را در سال 2016 منتشر کرد و در فوریه 2017 چند ماه قبل از فروش توکن Tezos از پایگاه کد برای راه اندازی آلفانت پروتکل تزوس استفاده کرد.

مزایای خرید تزوس با نماد XTZ

تزوس ارزی است که قابلیت خود اصلاح‌گری دارد که سبب می‌شود این رمز ارز برای بروزرسانی و بهبود شبکه، هیچ نیازی به هارد فورک نداشته باشد. هاردفورک‌ها سبب به‌روزرسانی و ارتقای شبکه می‌گردند و زمانی که به جریان می‌افتند معمولاً عملکرد شبکه را با اختلالی موقت روبرو می‌کنند. مورد دیگر آنکه تزوس سیستم حاکمیت درون‌زنجیره‌ای دارد که به موجب آن می‌‌توان در تصمیم‌گیری برنامه‌های آینده شبکه مشارکت کرد. مزیت دیگر تزوس آن است که از نسخه ارتقا یافته پروتکل اثبات سهام بهره می‌برد که به موجب آن کلیه دارندگان توکن XTZ می توانند به نسبت سپرده‌گذاری رمز ارز بومی شبکه در فرایند اجماع شرکت کنند و در قالب رمز ارز تزوس پاداش دریافت نمایند. با توجه به این مزایا تزوس همواره جزو پرطرفدارترین رمز ارزها بوده است و حجم معاملات بالای این ارز در بازار ارز دیجیتال نیز گویای این امر است.

نحوه نگهداری XTZ

کیف پول‌های متعددی هستند که از Tezos پشتیبانی می‌کنند که در آن بین می‌توان به Kukai و Temple که تحت وب هستند، تراست‌ولت (TrustWallet) و زنگو (ZenGo) و در میان کیف پول‌های سخت افزاری لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) اشاره کرد. علاوه بر کیف پول‌های اشاره شده، صرافی‌های متعددی نیز وجود دارند که این ارز را لیست کرده‌اند، که نام بایننس، کوین بیس و هوبی به عنوان معتبرترین صرافی‌ها به چشم می‌خورد. در ایران نیز صرافی بیدارز از ارز دیجیتال تزوس پشتیبانی می‌کند و به منظور امنیت هرچه بیشتر این دارایی دیجیتالی برای دارندگان توکن XTZ کیف پول سخت افزاری تدارک دیده است، تا فرایند نگهداری از این رمز ارز برای کاربران در کمال امنیت صورت گیرد.